اگر به دنبال یک مقصد خوش آب و هوا در شمال غرب ایران باشید،ارومیه یکی از بهترین جاهایی است که می توانید به آن سفر کنید و یکی از بهترین خاطرات گردشگری خودرا رقم بزنید.ارومیه یکی از کلان شهر های ایران،مرکز استان آذربایجان غربی و واقع در شمال غربی ایران ،منطقه ی آذربایجان است.شهر ارومیه دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر پرجمعیت منطقه ی شمال غرب ایران است.این شهر در دامنه ی کوه سیر و در میان دشت ارومیه قرار گرفته است.هوای ارومیه در تابستان نسبتا گرم و در زمستان سرد است.
تاریخچه ارومیه
گروهی معتقدند که نام باستانی این شهر و دریاچه آن “چی چست” و “چی چیستا” است.سریانیان آن را”ارومیا”، ارمنی ها “اورمی”، اعراب “ارمیه” و “ایرانیان ارومی” نوشته اند.بدون تردید این منطقه یکی از بسترهای شکل دهنده تمدن بشری بوده است.واژه ی “ارومیه” مشتمل از دو کلمه “اور” و “میه” است.در زبان های باستانی اور به معنای شهر،جا،مکان و قلعه است.”میه” یا “میا” نیز به معنای آب است.این شهر را به سبب وفور آب “شهر آب” نامیده اند.به عقیده برخی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماکن مقدسه زرتشتیان به شمار می رود.براساس نوشته های کتاب “اوستا” در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد،زرتشت در کنار رود “داییتا” که از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مامور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه “چی چست” به اشاعه مذهب خود پرداخته است.ازشواهد و آثار باستانی منطقه معلوم می شود که ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسکون بوده است.از برخی آثار عتیقه و ابنیه تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو،گوی تپه،صورت حجاری شاه ساسانی،بنای مسجد جامعه و کلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود که این منطقه از گذشته های دور با کمی تغییر محل (گوی تپه،تویراق قلعه،چیچکلو و نیز محل فعلی) وجود داشته است.همین طور از روی نبش قبوری که کشف شده،قدمت این ناحیه را تا چهارهزارسال پیش از میلاد مسلم می دانند.باختر دریاچه ارومیه همواره بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل ما قبل تاریخ قرار داشت.زیست گاه های متعددی نیز که امروزه تپه هایی از آن ها باقی است،نشان دهنده ی همین امر است.آثار مکشوفه از تپه های تاریخی گوی تپه و حسنلو گواه بارزاین ادعا است.”گوی تپه” با قدیمی ترین تپه های باستانی بین النهرین،آسیای صغیر و فلات ایران قابل مقایسه است.انتساب چند زرتشتی که در هنگام تولد عیسی مسیح (ع) به بیت الحم رفته بودند و در ارومیه مدفون اند؛حاکی از آن است که این شهر یکی از بزرگ ترین کانون های مذهبی و اجتماعی گذشته های دور بوده و سرداران و امپراطوران روم جهت دستیابی به آتشکده یا آذرخش بزرگ زرتشتیان(آذر گشسب) و پایتخت تابستانی ساسانیان (گزنا) یا تخت سلیمان،بارها از آن عبور کرده اند.بعد از اسلام نیز ارومیه دومین شهر مهم آذربایجان،پس از مراغه به شمار می رفت.از قرن 15 میلادی که ترکان عثمانی جایگزین امپراطور روم شرقی شدند،ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد و از برج و باروی مهمی برخوردار شد.
نام ارومیه در دوره ی رضاپهلوی به نام رضائیه تغییر پیدا کرد و تنها دلیل آن علاقه ی رضاپهلوی به این شهر بوده است.در حال حاضر و بعد از انقلاب اسلامی،نام این شهر به شکل سابق خود یعنی ارومیه بازگشته است.
زبان و دین
ترک های آذری و کردها و نیز اقلیتی از آشوری ها و ارمنی ها بیشترین جمعیت ارومیه را تشکیل می دهند.اکثر مردم آذری ارومیه شیعه مذهب می باشند،ولی تعداد زیادی از آذری های سنی حنفی و شافعی مذهب نیز در داخل شهر و در بیش از 25 روستا از جمله بالو،قولنجی،کهریز،گلتپه،گجین و ولینده زندگی می کنند.در ارومیه شماری از ترک زبان های اهل حق نیز زندگی می کنند.مذهب کردهای ساکن ارومیه نیز اکثرا سنی است.
زبان امروزی مردم آذربایجان که شاخه وسیعی از زبان های ترکی است به آذری یا آذربایجانی معروف است که علاوه بر آذربایجان ایران در سایر کشورها نیز گسترده شده است.درنواحی داخلی ایران نیز به دلایل تاریخی به ویژه مهاجرت های وسیع،در مناطقی از قبیل کوهپایه های خراسان،سواحل خزر،دامنه های زاگرس؛جبال فارس و … رواج دارد.
جاذبه های گردشگری
دریاچه ی ارومیه بزرگ ترین دریاچه ی شور کشور است.
دریاچه ی ارومیه یا کبودان یا چی چست
به جرئت می توان گفت وقتی اسم ارومیه به گوش افراد می خورد،کلمه ی بعدی ای که به ذهنشان می رسد دریاچه معروف این شهر به نام دریاچه ی ارومیه است.این دریاچه بزرگترین دریاچه ی شور ایران و یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری ارومیه به شمار می رود.البته به علت بی توجهی به این دریاچه،بخشی از آن خشک شده است.
دره ی قاسملو
این دره از پربازدیدترین جاذبه های شهر ارومیه محسوب می شود و سالانه گردشگران زیادی به این مکان سر می زنند .این دره یکی از تفریحگاه های مهم ارومیه نیز به شمار می رود.بهترین فصول برای بازدید از این دره،فصل های بهار و تابستان است.
چشمه آب گرم هفت آباد
این چشمه در 45 کیلومتری ارومیه و در روستایی به نام هفت آباد قرار دارد.یک کوه آتشفشان غیرفعال در نزدیکی این چشمه قرار دارد که به زیبایی این منطقه افزوده است.
دریاچه مارمیشو
این دریاچه در جوار دریاچه ارومیه قرار دارد اما تا سال ها گردشگران زیادی به این دریاچه سر نمی زدند.بااتفاقات ناگواری که برای دریاچه ی ارومیه افتاد،این دریاچه کم کم نظر گردشگران را به خود جلب کرد.
پارک جنگلی شیخ تپه
این پارکِ جنگلی در جنوب شرقی ارومیه برارتفاعات مشرف به شهر و در مجاورت تپه باستانی شیخ تپه قرار دارد.قدمت این تپه به دوره ی مادها پیش از رواج دین زرتشت برمی گردد.
چشمه ی آب معدنی کوه زنبیل
این چشمه ی آب معدنی در نزدیکی دریاچه ارومیه قرار دارد.از جاذبه های این مکان داشتن حوضچه ای زیبا است که به شکل دایره درآمده است.عمق این حوضچه 25 سانتی متر است.هم چنین دور این حوضچه سنگ کاری شده است و شکل زیبایی به این حوضچه داده است.
آبشار سوله دوکل یا دیزج
این آبشار یکی از بلند ترین آبشارهای ایران است و منظره ی فوق العاده ای دارد.این آبشار در دامنه ی کوه دالانپر در نوار مرزی ایران،ترکیه و عراق قرار گرفته است.نکته ی جالب توجه این است که این کوه متعلق به سه کشور ایران،عراق و ترکیه است.
پیست اسکی خوشاکوه
این پیست اسکی در 30 کیلومتری غرب ارومیه در منطقه ی راژان قرار دارد،این منطقه به دلیل برخورداری از کوه هایی با شیب مناسب و تجهیزات مرتبط،موقعیت ویژه ای جهت فعالیت های ورزش اسکی دارد.همچنین به دلیل وجود پوشش گیاهی مناسب،قابلیت ایجاد پیست اسکی روی چمن برای فصول گر م سال نیز مورد انتظار است.
کلیسای پطروس پولیس
این کلیسا به فاصله ی 8 کیلومتری سمت شرقی شهرستان ارومیه قرار دارد.طبق مندرجات کتاب تاریخ کلیسای شرق آشور و منابع دیگر،این کلیسا در قرن هشتم میلادی زمان بختیشوع حکیم ساخته شده است.بنابراین یکی از قدیمی ترین کلیساهای آشوری محسوب می شود و به نام پطروس پولیس،از حواریون عیسی محسیح(ع) نامیده می شود و مشهود است که در اطراف کلیسای مذکور بیمارستان و کتابخانه ای وجود داشته است که تحت نظارت بختیشوع حکیم اداره می شده که در آن به مداوای بیماران پرداخته می شد.
مسجد مناره
مسجد مناره از مساجد تاریخی ارومیه است که به همت حاجی علی یارخان و حاجی یدالله خان امیر نظمی افشار دو تن از خوانین دوره قاجار ساخته شد.این بنا در ضلع شمالی خیابان امام در مرکز شهر و در نزدیکی مسجد سردار قرار دارد.مشخصه ی بارز این مسجد مناره های بلند آن است.
یخچال دوقوز پله
یخچال دوقوز پله در خیابان عسگرخان ارومیه ودر محله ای به همین نام قرار دارد.این بنا را می توان یکی از بهترین جاذبه های گردشگری آذربایجان غربی و ارومیه نامید.دوقوز کلمه ای ترکی و به معنی عدد 9 است و به همین خاطر در برخی موارد آن را یخچال نه پله نیز می خوانند.این یخچال در دوران قاجار ساخته شده است و از آن برای نگهداری و تامین یخ مورد نیاز شهر در تابستان استفاده می شد.
بازار ارومیه
بازار ارومیه دارای سرا و کاروانسراهای متعددی از جمله سرای حاج ابراهیم و کاروان سرایی واقع در شمال مسجد جامع محل بارانداز فرش بوده و سرای شجاع الدوعه (محل بارانداز) مصنوعات مورد نیاز سایر راسته های دیگر را تامین می کرد.از راسته های پررونق بازار می توان به مسگران،چاقوسازان،زرگران،فرش فروشان،بذرفروشان،بلور فروشان،کفاشان و عطاران اشاره کرد.